Sohbet Robotları Hakkında Bilgi Notu
Kişisel Verileri Koruma Kurumu (“KVKK”) 08.11.2024 tarihinde Yapay Zeka Sohbet Robotlarının (“Robot”) kullanım amaçlarını, ne işe yaradığını, bu robotlar aracılığıyla işlenen kişisel verileri, sohbet robotlarının kişisel veriler ile temas ettiği noktaları ve Robot uygulamaları geliştirilirken dikkat edilmesi gerekenleri açıklamıştır.
Yazar: Av. Haşmet Ozan Güner, Av. Doğukan Menderes, Stj. Av. Ece Baykal
Tarih: 13.12.2024
Hangi Kişisel Veriler İşlenir?
Robot, kullanıldığı yere ve amaca bağlı olarak farklı veriler işleyebilir. Hesap oluşturulması ile özlük bilgileri, ödeme kart bilgileri ve işlem geçmişi dahil hesap bilgilerini; uygulama kullanırken sağlanan girdileri, sosyal medya bilgilerini, IP adresini, tarayıcı tür ve ayarlarını, erişim zamanını, bilgisayar veya mobil cihaz türünü, çerez bilgileri ile kişiler tarafından sağlanan verileri işlemektedir.
Kişisel Veri Güvenliği Açısından Robot Uygulamaları Nasıl Değerlendirilir?
Robot’ların kullanımında kişisel veri güvenliği açısından şeffaflık, kullanıcı farkındalığı, teknik güvenlik ve çocukların korunması önemlidir.
Şeffaflık için robotların hangi verileri topladığı, bu verileri ne amaçla kullandığı, kimlerle paylaşıldığı ve ne kadar süre saklandığı ile veri sorumlusuna ilişkin bilgiler net olarak açıklanmalıdır. Bu kapsamda kullanıcılar veri ihlalleri ile mahremiyet sorunları yaşamamak adına aşağıdaki hususlara önem göstermelidir.
Kullanıcılar aşırı veya gereksiz bilgileri paylaşmamalı, riskler konusunda bilinçlenmelidir.
Siber saldırılara karşı önlemler alınmalıdır.
Çocuk kullanıcılar için yaş doğrulama ve mahremiyet önlemleri alınmalıdır.
Sohbet Robotu Uygulamaları Geliştirilirken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kişisel veri işleme faaliyeti içeren uygulamalar geliştirilirken geliştiriciler; uluslararası alanda kabul görmüş standartlara uygun olarak hareket etmelidir. Bu doğrultuda geliştiriciler kişilerin mahremiyetinin korunması ve veri güvenliğinin sağlanması hususlarını geliştirme sürecinin her aşamasında dikkate almalıdır.
Geliştiriciler, kişisel veri işleme faaliyeti içeren uygulamalar geliştirirken aşağıdaki hususlara uygun olarak hareket etmelidir.
Kişisel verileri işlenmeden önce risk değerlendirmesi yapılmalı,
Uygulama, hesap verilebilirlik ilkesine uygun hazırlanmalı,
Kişisel veriler, kişisel verileri koruma mevzuatına ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu madde 5 ve 6’ya uygun olarak işlenmeli,
Kişisel veriler işleniyorsa yasal dayanağı açıkça belirtilmeli,
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu madde 10 çerçevesinde veri sorumluları kişisel verilerin elde edilmesi sırasında aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeli,
Kişisel veri güvenliğine ilişkin teknik ve idari tedbirler alınmalı, bu kapsamda uluslararası kabul görmüş standartlara uygun sertifikalar bulunmalı ve mahremiyet ve varsayılan mahremiyet yaklaşımlarına her aşamada dikkat edilmelidir. Veri iletiminde metin, ses, konuşma ve görüntü gibi veriler için güvenli yöntemler tercih edilmelidir.
Geliştiriciler, üreticiler, servis sağlayıcıları ve karar alıcılar KVKK tavsiyelerine uymalıdır.
Veri sorumluları ve işleyenler, kişisel verilerin korunması mevzuatındaki yükümlülükleri yerine getirmelidir.
Çocuklar için yaş tespitinin doğru ve güvenilir şekilde yapılmalıdır.
Çocukların olumsuz deneyimler yaşamaması için önlemler alınmalı, riskler önceden belirlenmelidir.
Sohbet Robotu (Chatbot) Nedir?
Sohbet robotları, insan konuşmasını simüle ederek yazılı veya sesli talepleri anlayan ve yanıt veren yazılımlardır. Robot, verilen girdileri anlayıp analiz eder, işlemler gerçekleştirip sorulara yanıt verir ve bilgiye erişimi kolaylaştırır. Robot, kullanıcıların ifadelerini anlamak için doğal dil işleme (NLP) tekniklerini kullanır.
Yapay zeka sohbet robotları diğer robotlardan farklı olarak kullanıcı taleplerini anlamanın yanında bağlam, niyet ve duyguyu da analiz eder. Robotlar önceki konuşmalardan edindiği bilgilerle kendilerini sürekli geliştirir.
Robotlar Ne İşe Yarar?
Robotlar; doğal dil işleme (NLP) teknolojisinin yanında genellikle alt dalları olan doğal dil anlama (NLU) ve doğal dil üretimi (NLG) teknolojilerinden faydalanır. Bu teknolojiler; insan dilinin anlamlı yorumlanmasını, kullanıcıların girdilerine göre niyetin amaçlandırılmasını, içeriğin belirlenmesi ile cümlelerin oluşturulmasını sağlar. Robotlar; soru cevaplama, içerik oluşturma, çeviri gibi işlevlerle kullanıcılara kısa zamanda bilgi ve sonuç sağlar, zaman, maliyet ve performans faydası sağlar.
SONUÇ: KVKK tarafından paylaşılan bilgi notu ile Sohbet Robot’larının işlevine, Robot’lar tarafından işlenen kişisel verilere değinilmiş ve uygulamalar geliştirilirken kişisel veriler bakımından dikkat edilmesi gerekenler ile alınması gereken önlemler açıklanmıştır.
Yukarıdaki metin bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliğinde değildir.
